اوراق اجاره یا صکوک اجاره اوراق بهادار بانام قابل نقل‌وانتقالی است که نشان‌دهندۀ مالکیت مشاع دارندۀ آن در دارایی مبنای انتشار اوراق می‌باشد. صکوک اجاره موجود در بازار سرمایه ایران بر دو نوع بوده که نوع اول صکوک اجاره به منظور تأمین دارایی و نوع دوم صکوک اجاره جهت تأمین نقدینگی می‌باشد. صکوک اجاره برای تأمین دارایی جهت خرید دارایی مورد نیاز شرکت منتشر می‌گردد. درواقع با انتشار صکوک اجاره منابع مالی خریداران اوراق تجمیع شده و دارایی موردنظر خریداری می‌شود. در صکوک اجاره به منظور تأمین نقدینگی، شرکت متقاضی تأمین مالی، دارایی موجود خود را مبنای انتشار اوراق قرار می‌دهد و بر اساس ارزش روز دارایی تأمین مالی می‌نماید.

اوراق بهادار با نام قابل نقل و انتقالی است که نشان‌دهندۀ مالکیت مشاع دارندۀ آن در دارایی مالی (طلب) است که بر اساس قرارداد مرابحه حاصل شده است. این اوراق بازدهی ثابت داشته و قابل‌فروش در بازار ثانویه می‌باشد. اوراق مرابحه به منظور خرید مواد و کالا مورد استفاده قرار می‌گیرد و به دو روش انجام می‌شود. در روش اول منابع حاصل از انتشار اوراق به حساب فروشنده مواد و کالا واریز می‌شود و مواد و کالا برای شرکت متقاضی (بانی) تأمین می‌گردد. به‌عبارت‌دیگر منابع حاصل از انتشار مستقیماً به شرکت تزریق نمی‌شود و وجوه حاصل از انتشار برای خرید مواد و کالا به فروشنده کالا پرداخت ‌شده و شرکت برای خرید مواد و کالای مصرفی از این طریق می‌تواند اقدام نماید. در روش دوم منابع حاصل از انتشار اوراق به حساب بانی واریز می­گردد و بانی از طرف ناشر وکالت دارد تا نسبت به خرید دارایی به صورت نقد و فروش اقساطی آن اقدام نماید. فروشندة مواد و کالا در هر دو روش نباید باشرکت متقاضی تأمین مالی (بانی) رابطة سهامداری داشته باشد.

شرکت‌هایی که دارایی فیزیکی کمتری دارند و یا حتی شرایط تأمین مالی بر مبنای این نوع دارایی‌ها را هم بر اساس سایر اوراق طراحی شده ندارند ولی در عوض به‌واسطه نوع عملیات خود دارای منافع بلندمدت هستند می‌توانند از طریق ارزش فعلی منافع آتی خود تأمین مالی نمایند.

تأمین مالی از طریق اوراق منفعت، بر مبنای عوایدی است که از یک دارایی و یا خدمات حاصل می‌شود. در اغلب مدل‌ها، دارایی فیزیکی مبنای انتشار اوراق می‌باشد؛ به عبارتی مجوز انتشار و تأمین مالی بر مبنای عین دارایی انجام می‌شود، مانند ساختمان، ملک، ماشین‌آلات و تجهیزات؛ اما این اوراق بر مبنای درآمد یا عواید مستمر از یک دارایی و یا خدمات منتشر می‌شود.

به‌عنوان مثال پیمانکار ساخت یک بزرگراه بر اساس قرارداد تا چند سال مالک عواید بزرگراهی است که آن را تکمیل نموده و می‌تواند برای مدت مشخص از عوارض دریافت شده بهره‌برداری نماید. پیمانکار به پشتوانه منافع آتی و حقوق عوارضی که در آینده دریافت خواهد نمود، می‌تواند از طریق ارزش فعلی منافع آتی تأمین مالی نماید.

شرکت‌هایی نیز که دارای یک سری شرکت‌های سرمایه‌پذیر بوده و سالانه از آن‌ها سود سهام دریافت می‌نمایند، می‌توانند به پشتوانه این منافع و از طریق تنزیل سود‌های آتی، اوراق منفعت منتشر نمایند.

اوراق منفعت، اوراق بهادار با نامی است که نشان‌دهندۀ مالکیت مشاع دارندۀ آن بر مقدار معینی از منافع آتی حاصل از بکارگیری دارایی‌ها یا ارائه خدمات معین و هرگونه حقوق معین قابل نقل‌وانتقال برای یک دوره زمانی مشخص است. این اوراق قابل معامله در بورس‌ها یا بازارهای خارج از بورس می‌باشند.

منفعت، عواید مستمر حاصل از دارایی معین یا حق استفاده از خدمات یا سایر حقوق قابل نقل و انتقالی است که مبنای انتشار اوراق منفعت قرار می­گیرد.

اوراق وکالت یکی از انواع ابزارهای مالی است که در بسیاری از بازارهای مالی دنیا به مرحله اجرا رسیده است. این اوراق، بر مبنای ضوابط عقد وکالت طراحی شده است و این امکان را برای متقاضیان فراهم می‌سازد تا بتوانند از محل منابع حاصل از انتشار، فرصتی را فراهم سازند تا خریداران اوراق، منابع مالی خود را در انجام فعالیت‌های اقتصادی متنوع و متعدد سرمایه‌گذاری نمایند و در صورت سودآور بودن موضوع انتشار اوراق، علاوه بر دریافت اصل سرمایه خود، سودی را نیز کسب نمایند. اوراق وکالت اوراق بهادار با نام و قابل نقل و انتقالی است که نشان دهنده مالکیت مشاع دارنده آن در دارایی­ها، کالاها، خدمات، پروژه معین یا حقوق و منافع ناشی از انجام فعالیت­های اقتصادی مشخص است و بر مبنای قرارداد وکالت منتشر می­شود. این اوراق دارای سررسید معینی هستند و در سررسید اوراق، سود یا زیان نهایی حاصل از عملیات موضوع انتشار اوراق وکالت، پس از کسر حق‌الوکالۀ وکیل (بانی یا مدیر سرمایه‌گذاری)، با سرمایه‌گذاران تسویه نهایی به عمل می‌آید. در این نوع اوراق محدوده فعالیت بانی (یا همان وکیل سرمایه‌گذاری) جهت وجوه جمع‌آوری‌شده، به تشخیص خود می‌باشد.

اوراق بهادار با نام یا بی‌نامی است كه دولت و شرکت‌های دولتی و شهرداری‌ها و موسسه‌ها و نهادهای عمومی غیردولتی و موسسه‌های عام‌المنفعه و شرکت‌های وابسته به دستگاه‌های مذکور و همچنین شرکت‌های سهامی عام و خاص و شرکت‌های تعاونی و تولیدی، به ‌منظور تأمين قسمتي از منابع مالي موردنیاز طرح‌هاي نوسازي و توسعه شركت، مجاز به انتشار و عرضة آن‌ از طريق بورس/فرابورس می‌باشند. در واقع شرکت‌هایی که طرح‌های سودآور داشته باشند می‌توانند حداکثر 60 درصد از هزینه‌های کل طرح را از طریق اوراق مشارکت تأمین مالی نمایند. منابع حاصل از انتشار اوراق به صورت یکجا در اختیار شرکت متقاضی قرار می‌گیرد و شرکت باید وجوه حاصل انتشار اوراق را حتماً در طرح مورد نظر مصرف نماید. حسابرس شرکت (امین طرح) هر شش ماه یکبار باید در خصوص نحوه هزینه منابع حاصل از انتشار گزارشی تهیه و به سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام نماید.

اوراق سلف یکی از ابزارهای تأمین مالی کوتاه مدت (۱ – ۲ سال) می‌باشد. در این روش شرکت‌های تولیدی که محصولات خود را از طریق بورس کالا/ انرژی به فروش می‌رسانند، می‌توانند از طریق پیش فروش محصولات تولیدی خود به قیمت روز تأمین مالی نماید. این روش سود دوره‌ای ندارد و شرکت اصل و سود اوراق را در سررسید پرداخت می‌نماید.

قرارداد سلف قراردادی است که به موجب آن، خریدار، وجوه مورد تعهد خود را از پیش به فروشنده می‌پردازد و فروشنده متعهد می‌شود که جنس مورد معامله را پس از انقضای مدت معیّن به خریدار تحویل دهد. این قرارداد یکی از ابزارهای تأمین مالی کوتاه‌مدت تولیدکنندگان کالاها می‌باشد و به‌صورت فراگیر توسط تولیدکنندگان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

انتشار اوراق سلف، می‌تواند شرکت را در تأمین بخشی از مخارج مورد نیاز طرح‌های توسعه‌ای خود یاری نماید. به‌خصوص اینکه تأمین مالی ریالی (فروش اوراق سلف به ریال)، خود ابزاری برای تأمین سرمایه درگردش و تأمین فناوری‌ها و تجهیزات شرکت‌ها می‌باشد.

بنابراین با انتشار اوراق سلف، شرکت‌ها می‌توانند نیاز نقدینگی خود را مرتفع سازند و سرمایه‌گذاران نیز با خرید اوراق سلف این فرصت را دارند که کالای مورد نیاز خود را در تاریخ سررسید به قیمت مناسبی تهیه نمایند و چنانچه قیمت کالا در بازار در تاریخ سررسید بالاتر از قیمت توافقی در قرارداد سلف باشد آنگاه مابه‌التفاوت این دو مبلغ، سود سرمایه‌گذاران را تشکیل می‌دهد. شخصی که اقدام به خرید اوراق سلف می‌نماید انتظار دارد که قیمت کالای مورد نظر در تاریخ سررسید افزایش یابد. حال اگر قبل از تاریخ سررسید انتظار وی از قیمت کالا تغییر نماید وی تصمیم به فروش ورقة سلف خود می‌گیرد و اگر شرایط فروش ورقة سلف قبل از سررسید در یک بازار سازمان‌یافته امکان‌پذیر باشد آنگاه سرمایه‌گذاران بیشتری اقدام به سرمایه‌گذاری در اوراق سلف خواهند نمود.

یکی از ابزارهای مالی که در برخی از کشورهای اسلامی به مرحله اجرا نیز رسیده است، اوراق بهاداری است که بر اساس قرارداد استصناع (سفارش ساخت) طراحی‌شده است و به منظور تأمین مالی برای ساخت دارایی منتشر می‌شود. منابع حاصل از انتشار به منظور انجام کل هزینه‌های ساخت تأمین خواهد شد. ۲۰ درصد به صورت پیش پرداخت به شرکت متقاضی تأمین مالی پرداخت می‌شود و مابقی بر اساس درصد پیشرفت کار پرداخت خواهد شد. یکی از شروط اصلی انتشار این اوراق این است که دارایی قرار است از طریق منابع حاصل از انتشار اوراق ساخت شود، باید قابلیت نقل‌وانتقال داشته باشد. در واقع دارایی‌هایی که ساخته خواهند شد باید قابلیت نقل‌وانتقال به نهاد واسط (ناشر) را داشته باشد.

اوراق خرید دین اوراق بهادار بانامي است كه به منظور خرید مطالبات‌ ریالی مدت‌دار اشخاص حقوقی به استثنای مطالبات ناشی از عقد سلف منتشر می‌شود. این اوراق در بورس‌ها یا بازارهای خارج از بورس قابل‌معامله می‌باشند.

منظور از مطالبات، آن بخش از مطالبات ریالی مدت‌دار اشخاص حقوقی از اشخاص حقیقی و حقوقی است که ناشی از عقود مبادله‌ای از قبیل فروش اقساطی، اجاره به شرط تملیک و جعاله (به استثنای سلف) می‌باشد.

این ابزار عمدتاً برای تأمین مالی شرکت‌های لیزینگ، شرکت‌های خودرویی، بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری مناسب می‌باشد که مطالبات در قالب عقود مبادله‌ای دارند.

اوراق بهادار بانامي است كه به منظور خرید مطالبات رهنی توسط ناشر منتشر می‌شود. این اوراق در بورس‌ها یا بازارهای خارج از بورس قابل ‌معامله می‌باشند.

مطالبات رهني: مطالبات مدت‌دار اشخاص حقوقی ناشی از قراردادهای مبادله‌ای از قبیل فروش اقساطی، اجاره به شرط تملیک و جعاله (به استثنای سلف) است که دارای وثیقه رهنی می‌باشد.

این ابزار عمدتاً برای تأمین مالی شرکت‌های لیزینگ، شرکت‌های خودرویی، بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری مناسب می‌باشد که مطالبات آنها در قالب عقود مبادله‌ای و همچنین دارای وثیقه رهنی باشد.

اوراق جعاله، اوراق بهادار با نامي است كه نشان‌دهندۀ مالكيت مشاع دارندگان آن در كليۀ حقوق حاصل از قرارداد جعاله براي نهاد واسط (به وكالت از صاحبان اوراق) مي‌باشد. اين اوراق قابل معامله در بورس‌ها يا بازارهاي خارج از بورس مي‌باشند.

قرارداد جعاله، قراردادي است كه به موجب آن يكي از طرفين قرارداد در مقابل جعل (مبلغي معين يا حق بهره‌برداري از طرح براي مدت معين يا تركيبي از اين‌ دو بر اساس قرارداد جعاله)، احداث، تكميل، تعمير طرح مشخص و تحويل آن را در زمان معيني در آينده متعهد مي‌شود.

این ابزار به منظور تأمین مالی طرح‌های دولتی مناسب می‌باشد که به دلیل مشکل نقل ‌و انتقال دارایی‌ها در شرکت‌های دولتی، دیگر در اوراق جعاله نیاز به نقل‌وانتقال دارایی مبنای انتشار اوراق نمی‌باشد.